Quốc hội Việt Nam vừa thông qua kế hoạch tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với bia và rượu mạnh từ mức hiện tại 65% lên 70% vào năm 2027, và tiếp tục tăng lên 90% vào năm 2031. Ban đầu, đề xuất mức thuế tối đa là 100%, nhưng lộ trình tăng dần này phản ánh sự thỏa hiệp giữa mục tiêu y tế cộng đồng và lo ngại từ ngành công nghiệp.
Chính phủ cho biết động thái này nhằm giảm thiểu tác hại từ việc sử dụng rượu bia – Việt Nam hiện là thị trường tiêu thụ bia lớn thứ hai ở Đông Nam Á. Trước đó, luật cấm lái xe sau khi uống rượu được ban hành năm 2019 đã khiến nhu cầu tiêu thụ đồ uống có cồn sụt giảm. Một số công ty lớn như Heineken đã phải đóng cửa nhà máy do doanh thu sụt giảm trong ba năm gần đây.
Ngoài ra, Việt Nam cũng sẽ áp dụng thuế đối với đồ uống có đường – mức 8% từ năm 2027 cho các sản phẩm có hàm lượng đường trên 5g/100ml, và tăng lên 10% từ năm 2028.
Tác động đối với các nhà xuất khẩu rượu bia từ Vương quốc Anh
📈 Áp lực giá và giảm tính cạnh tranh
Với việc áp dụng thuế theo tỷ lệ phần trăm giá bán (thuế ad valorem), các sản phẩm nhập khẩu—đặc biệt là dòng rượu cao cấp từ Vương quốc Anh—sẽ chịu mức tăng giá mạnh. Điều này làm giảm khả năng cạnh tranh so với sản phẩm trong nước có giá rẻ hơn.
📊 Lộ trình tăng dần giúp có thời gian thích nghi
Việc tăng thuế từ từ (70% vào 2027 và 90% vào 2031) cho phép các doanh nghiệp Anh có thời gian chuẩn bị. Các giải pháp có thể bao gồm đàm phán lại chi phí phân phối, điều chỉnh giá, thay đổi kích thước bao bì, hoặc đẩy mạnh sản phẩm chai nhỏ.
🎯 Cơ hội tái định vị thương hiệu
Mục tiêu của Việt Nam là giảm tiêu thụ chứ không cấm hoàn toàn. Do đó, các thương hiệu Anh có thể chuyển hướng quảng bá sản phẩm như món quà cao cấp hoặc dùng trong dịp đặc biệt, thay vì sản phẩm tiêu dùng hàng ngày.
🔎 Tuân thủ pháp lý và giám sát thị trường
Các doanh nghiệp xuất khẩu từ Anh cần chú trọng hơn đến việc tuân thủ quy định và thủ tục hải quan. Hợp tác chặt chẽ với nhà nhập khẩu Việt Nam và đại lý hải quan sẽ rất quan trọng để đảm bảo vận hành trơn tru.
🌐 Tận dụng thương mại tự do & sự khác biệt thương hiệu
Dù thuế tiêu thụ cao làm giảm tác dụng của các hiệp định thương mại tự do giữa EU và Việt Nam, các thương hiệu Anh vẫn có thể tận dụng yếu tố “khác biệt” và “câu chuyện thương hiệu” để thu hút tầng lớp tiêu dùng cao cấp.
Tóm tắt: Những điều cần lưu ý cho doanh nghiệp Anh
| Yếu tố | Nhận định |
|---|---|
| Tăng thuế | Từ 65% → 70% (2027) → 90% (2031) |
| Tác động | Giá bán tăng, giảm hấp dẫn với người tiêu dùng phổ thông |
| Lợi thế | Có thời gian chuẩn bị và điều chỉnh chiến lược |
| Chiến lược | Chai nhỏ, định vị quà tặng, điều chỉnh giá, tối ưu chi phí logistics |
| Cần làm | Tuân thủ hải quan, định giá linh hoạt, truyền thông thương hiệu khác biệt |
Tóm lại, việc tăng thuế là một thách thức nhưng cũng là cơ hội cho các thương hiệu rượu bia Vương quốc Anh. Những doanh nghiệp biết cách tối ưu chi phí, điều chỉnh định vị sản phẩm và tận dụng câu chuyện thương hiệu sẽ tiếp tục tìm được chỗ đứng tại thị trường Việt Nam đang thay đổi nhanh chóng.